Pada tutorial sebelumnya, kita telah mempelajari latihan soal yang berkaitan dengan cermin cekung dan cermin cembung. Anda sanggup mengunjungi tutorial tersebut, yaitu :
Latihan Soal Cermin Cembung
Latihan Soal Cermin Cekung
Sebuah cermin yang mempunyai permukaan yang berbeda, tentunya akan mempunyai sifat yang berbeda. Gambar yang dibuat oleh cermin yang berbeda mempunyai karakteristik yang berbeda. Cermin intinya terdiri dari dua jenis, yaitu
- Cermin Datar
Yang dimaksud dengan cermin datar ialah cermin yang mempunyai permukaan pantul berupa bidang datar. - Cermin Lengkung
Cermin lengkung ialah cermin yang permukaannya lengkung mirip permukaan bola. Terdapat dua jenis dari cermin lengkung yaitu :
(i) Cermin Cekung
(ii) Cermin Cembung
Cermin Datar
Ketika sebuah objek diletakkan di depan cermin datar, misalkan seseorang bangun di depan cermin datar. Maka akan menghasilkan bayangan berupa :- Bayangan yang terbentuk ialah Maya. Hal ini dikarenakan bayangan berada didalam cermin.
- Bayangan yang dihasilkan ialah tegak. Hal ini sanggup anda lihat saat bangun di depan cermin datar. Bagian kepala akan tetap berada pada kepala, begitu juga dengan kaki akan tetap pada kaki.
- Bayangan bersifat berbalik. Coba perhatikan saat kita bercermin. Sisi kiri dari badan kita akan menjadi bab kanan sedangkan bab kanan dari badan kita akan tampak menjadi bab kiri pada bayangan yang dihasilkan.
- Tinggi bayangan sama dengan objek tersebut.
- Ukuran bayangan yang dihasilkan tampak sama mirip objek aslinya.
Cermin Lengkung
Cermin lengkung ialah cermin dengan permukaan pantulan yang melengkung. Kita mengenali cermin cekung dan cermin cembung yang merupakan jenis dari cermin lengkung, dimana jenis cermin ini mempunyai jari-jari kelengkungan dua kali dari panjang fokus yaitu R = 2f. Penjelasan terperinci wacana cermin cekung dan cembung ialah sebagai berikut.(i) Cermin Cekung (Concave Mirror)
Cermin cekung atau dalam bahasa inggris disebut dengan concave mirror dikenal juga dengan sebutan cermin positif.
Cermin cekung ialah cermin yang permukaannya berbentuk lengkung teratur ke dalam ibarat bab dari permukaan bola.
Cermin cekung ialah cermin yang permukaannya berbentuk lengkung teratur ke dalam ibarat bab dari permukaan bola.
Dinamakan cermin positif alasannya cermin ini mempunyai titik api (fokus) yang bernilai : positif, nyata, riil (di depan cermin), dan bersifat konvergen. Yang dimaksud dengan konvergen ialah mengumpulkan cahaya.
Karena cermin cekung bersifat mengumpulkan cahaya atau konvergen, maka cermin cekung banyak digunakan sebagai reflektor pada banyak sekali sistem lampu sorot.
Cermin Cekung membentuk gambar faktual dan terbalik. Cermin cekung akan menghasilkan gambar yang diperbesar dan objek akan terlihat jauh lebih besar daripada ukuran gotong royong dari objek.
Karena cermin cekung bersifat mengumpulkan cahaya atau konvergen, maka cermin cekung banyak digunakan sebagai reflektor pada banyak sekali sistem lampu sorot.
Cermin Cekung membentuk gambar faktual dan terbalik. Cermin cekung akan menghasilkan gambar yang diperbesar dan objek akan terlihat jauh lebih besar daripada ukuran gotong royong dari objek.
(ii) Cermin Cembung (Convex Mirror)
Cerrmin cembung dalam bahasa inggris disebut dengan convex mirror dikenal juga dengan sebutan cermin negatif.
Cermin cembung ialah cermin yang permukaannya berbentuk lengkung teratur ke luar. Bagian tengah cermin mempunyai jarak lebih bersahabat ke benda daripada bab tepinya.
Dinamakan cermin negatif dikarenakab bayangan pada cermin cembung cenderung lebih kecil daripada benda aslinya dan alasannya cermin cembung mempunyai titik fokus di belakang cermin sehingga bernilai negatif.
Gambar yang dibuat oleh cermin cembung ialah maya, tegak, berkurang dan terbentuk lebih bersahabat ke cermin daripada objek yang sebenarnya. Objek dalam gambar yang dibuat oleh cermin cembung tampak jauh lebih kecil dari objek yang sebenarnya.
Perbedaan Cermin Cembung dengan Cermin Cekung
Berikut ini ialah perbedaan dari cermin cekung dengan cermin cembung :
| Cermin Cekung (Concave mirror) | Cermin Cembung (Convex mirror) |
|---|---|
| Titik fokus berada di depan cermin | Titik fokus berada di belakang cermin |
| Cermin cekung bersifat konvergen ( mengumpulkan sinar ) | Cermin cembung bersifat divergen (menyebarkan sinar) |
| Cermin cekung membentuk bayangan faktual dan terbalik. | Cermin cembung membentuk bayangan maya dan tegak |
| Bayangan pada cermin cekung cenderung lebih besar | Bayangan pada cermin cembung cenderung lebih kecil daripada benda aslinya |
| Dari sisi penggunaan, cermin cekung banyak digunakan pada lampu sorot kendaraan beroda empat dan senter | Dari sisi penggunaan, cermin cembung banyak digunakan pada spion dan cermin di tikungan jalan raya |
| Nilai titik fokus pada cermin cekung bernilai positif | Nilai titik fokus pada cermin cembung bernilai negatif |
Anda telah melihat perbedaan dari kedua cermin (cermin cekung dan cermin cembung) mirip yang terlihat pada tabel di atas. Nah kini mari kita lihat perbedaan kedua cermin tersebut bila diterapkan dalam mencari suatu jarak bayangan.
Soal mencari bayangan
Sebuah benda diletakkan di depan cermin dengan jarak 10 cm. Jika titik fokus cermintersebut ialah 5 cm. Hitunglah :
A. Jarak bayangan bila diletakkan di depan cermin cekung ?
B. Jarak bayangan bila diletakkan di depan cermin cembung ?
A. Jarak bayangan (Cermin Cekung)
s = 10 cm
f = 5 cm
10s' = 5(s' + 10)
10s' = 5s' + 50
10s' - 5s' = 50
5s' = 50
s' = 10 cm
Jarak bayangan ke cermin ialah 10 cm dan bersifat faktual alasannya nilai s' ialah positif.
f = 5 cm
1 f
= 1 s
+ 1 s'
1 5
= 1 10
+ 1 s'
1 5
= s' + 10 10s'
10s' = 5(s' + 10)
10s' = 5s' + 50
10s' - 5s' = 50
5s' = 50
s' = 10 cm
Jarak bayangan ke cermin ialah 10 cm dan bersifat faktual alasannya nilai s' ialah positif.
B. Jarak bayangan (Cermin Cembung)
s = 10 cm
f = -5 cm (ingat, nilai fokus untuk cermin cembung ialah negatif)
-
-
-10s' = 5(s' + 10)
-10s' = 5s' + 50
-10s' - 5s' = 50
-15s' = 50
s' = -3.33 cm (nilai negatif menunjukan bayangan berada di belakang cermin)
Jarak bayangan ke cermin cembung ialah 3.33 cm dan bersifat maya alasannya nilai s' ialah negatif.
f = -5 cm (ingat, nilai fokus untuk cermin cembung ialah negatif)
1 f
= 1 s
+ 1 s'
-
1 5
= 1 10
+ 1 s'
-
1 5
= s' + 10 10s'
-10s' = 5(s' + 10)
-10s' = 5s' + 50
-10s' - 5s' = 50
-15s' = 50
s' = -3.33 cm (nilai negatif menunjukan bayangan berada di belakang cermin)
Jarak bayangan ke cermin cembung ialah 3.33 cm dan bersifat maya alasannya nilai s' ialah negatif.
Terlihat terang bukan ???, walaupun nilainya sama namun akan menghasilkan jarak bayangan yang berbeda terhadap kedua cermin tersebut. Hal ini dikarenakan titik fokus pada cermin cembung bernilai negatif, sedangkan cermin cekung ialah positif. Sumber http://www.kontensekolah.com/
EmoticonEmoticon